ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΟΙ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΤΗΣ ΣΥΡΙΑΣ

Μεταξύ σφύρας και άκμονος βρίσκονται οι Χριστιανοί στη Συρία και ειδικότερα οι Ελληνοχριστιανοί, που αποτελούν τη μεγάλη τους πλειονοψηφία. Είναι ενδεικτικό ότι όλο αυτόν τον καιρό της πολύμηνης αιματηρής εξέγερσης κατά του καθεστώτος του Προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ το Πατριαρχείο της Αντιοχείας, τρίτο στη σειρά των πρεσβείων τιμής μεταξύ των Ορθοδόξων Πατριαρχείων, μετά από αυτά της Κωνσταντινούπολης και της Αλεξάνδρειας, έχει μεταφέρει σημαντικές δραστηριότητες του από τη Δαμασκό στον Λίβανο. Την περασμένη Κυριακή ο Πατριάρχης Ιγνάτιος τέλεσε εις επίσκοπο χειροτονία στο Μπαλαμάντ του βορείου Λιβάνου. Οι Ελληνορθόδοξοι Χριστιανοί στη Συρία αποτελούν το 65% περίπου του συνόλου των Χριστιανών στη χώρα, που υπολογίζονται περίπου στο 8% του συνολικού πληθυσμού, ή 1,5 εκατομμύρια. Θεωρούν τους εαυτούς τους απογόνους ντόπιου πληθυσμού και είναι υπερήφανοι που μιλάνε την αραμαϊκή, τη γλώσσα που μιλούσε ο Ιησούς Χριστός. Από εθνοτικής πλευράς στη Συρία το 78% του πληθυσμού είναι αραβικής καταγωγής, το 9% είναι Κούρδοι, το 8% ντόπιοι, Ασσυριακής καταγωγής, χριστιανοί και το υπόλοιπο 5% άλλοι, όπως Κιρκάσιοι και Αρμένιοι.

Οι Ελληνορθόδοξοι Χριστιανοί επί πολλούς αιώνες πέρασαν ποικίλους διωγμούς και προσηλυτιστικές επιθέσεις, αλλά άντεξαν και έμειναν ως σήμερα η μεγαλύτερη και αντιπροσωπευτικότερη μη μουσουλμανική κοινότητα στη Συρία, παρά το ότι δεν είχαν κοσμικά ερείσματα, ούτε κάποια ισχυρή δύναμη να τους προστατεύει. Αντίθετα ομάδες Μονοφυσιτών, για να αποφύγουν τον εξισλαμισμό και την καταπίεση, προσέφυγαν στον Πάπα, ασπάστηκαν τον Ρωμαιοκαθολικισμό και κατέστησαν Ουνίτες, μια από τις πολλές παραφυάδες των «Ανατολικών ή Ελληνοκαθολικών Εκκλησιών», όπως τις χαρακτηρίζουν στο Βατικανό. Στη συνέχεια είχαν και εξακολουθούν να έχουν την υποστήριξη των μεγάλων δυνάμεων της Δύσης και ιδιαίτερα της Γαλλίας, που μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε αναλάβει τη διοίκηση της Συρίας.

Σήμερα οι Ελληνορθόδοξοι υποφέρουν υπό το αιμοσταγές καθεστώς του Προέδρου Άσαντ, δυσπιστούν για τις έναντι τους προθέσεις των ισλαμιστών, που έχουν εξεγερθεί εναντίον του και ανησυχούν ζωηρά για το μέλλον τους στη χώρα. Η επίσημη στάση που διατηρεί το Πατριαρχείο Αντιοχείας στην εξέγερση είναι της σιωπής, της ουδετερότητας και της μη ανάμιξης του σε πολιτικά ζητήματα και τονίζει ότι οι Ελληνορθόδοξοι Χριστιανοί προσεύχονται για την ειρήνη και την καταλλαγή στη χώρα.

Ανεπίσημα αναγνωρίζεται μεν ότι ο Άσαντ έχει επιβάλει ένα απολυταρχικό καθεστώς και ότι οι Χριστιανοί είναι δεύτερης κατηγορίας πολίτες, αλλά παράλληλα σημειώνεται ότι ως προς το θρησκευτικό μέρος επέτρεπε στο Πατριαρχείο και γενικά στους Χριστιανούς να εκτελούν ελεύθερα τα καθήκοντα τους και να έχουν τα σχολεία τους και τα ιδρύματα τους. Και διερωτώνται αν καταλάβουν την εξουσία οι ισλαμιστές θα έχουν την ίδια αντιμετώπιση, ή θα αρχίσουν οι σε βάρος τους διωγμοί που περνάνε οι Χριστιανοί στο Πακιστάν, στην Αίγυπτο, στη Σομαλία, στη Νιγηρία, ακόμη και στις Ινδονησία και Τουρκία;

Στη Συρία το 74% του συνολικού πληθυσμού είναι Σουνίτες Μουσουλμάνοι, μεταξύ των οποίων κυριαρχούν ακραίας θεοκρατικής και φασιστικής ιδεολογίας στοιχεία, που διατηρούν ένα φανατισμό σε βάρος των Χριστιανών. Ελληνορθόδοξος από τη Συρία, κάτοικος σήμερα της Ελλάδας, χαρακτήρισε το Ισλάμ ως μια επιθετικής νοοτροπίας θρησκεία και σημείωσε ότι οι Ισλαμιστές χρησιμοποιούν τη δημοκρατία και την ελευθερία της Δύσης για να επιβάλλουν σ’ αυτήν το θεοκρατικό καθεστώς της Σαρία και να εξοντώσουν τους «απίστους». «Διεκδικούν λ.χ. οι Σαουδάραβες θρησκευτικά δικαιώματα στην Ελλάδα και δεν διερωτώνται γιατί οι ίδιοι τα απαγορεύουν απολύτως στη χώρα τους;» μας είπε χαρακτηριστικά...

Ο Πρόεδρος Άσαντ ανήκει στη θρησκευτική μειονότητα των Αλαουιτών, που είναι περίπου το 12% του συνολικού πληθυσμού και έως ότου έρθει στην εξουσία ο Χαφέζ αλ Άσαντ, πατέρας του σημερινού προέδρου, αυτοί καταπιέζονταν από τους Σουνίτες. Από το 1971, που κατέλαβαν την εξουσία, αυτοί καταπιέζουν τους Σουνίτες... Οι Αλαουίτες είναι κλάδος των Σιιτών Μουσουλμάνων, μεγάλων αντιπάλων των Σουνιτών και αισθάνονται θρησκευτικά συγγενείς με τους Αλεβίτες της Τουρκίας και τους Σιίτες του Ιράν, του Λιβάνου, του Ιράκ και άλλων χωρών της Μέσης Ανατολής. Επειδή οι Αλαουίτες, ως καθεστώς στη Συρία, έχουν απέναντι τους τους Σουνίτες Μουσουλμάνους άσκησαν όλα αυτά τα χρόνια μια πολιτική «ουδετερόθρησκη», ώστε να μην έχουν απέναντι τους και τους πολυπληθείς Χριστιανούς.

Για την κατάσταση των Ελληνορθοδόξων της Συρίας θα έπρεπε να δείξει ενδιαφέρον η Ελληνική Κυβέρνηση. Είναι θρησκευτικά και πολιτισμικά Ρωμιοί και είναι υπερήφανοι γι’ αυτό. Η Ελλάδα όμως ουδέποτε πολιτικά ενήργησε δραστήρια υπέρ τους. Τους άφησε μόνους και είναι ένα παράπονο τους. Οι μεμονωμένες προσπάθειες υπηρεσιών του Ελληνικού Υπουργείου των Εξωτερικών και διπλωματών στη Δαμασκό, που έβλεπαν ότι χάνεται ένα πολιτισμικό έρεισμα στη Μέση Ανατολή, δεν ήσαν επαρκείς. Η Εκκλησία της Ελλάδος, επί Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, έδωσε μια δυναμική παρουσία στη Συρία, αλλά αυτή ήταν φυσικά σε πνευματικό και κοινωνικό επίπεδο και όχι πολιτικό.

Σήμερα οι Ελληνορθόδοξοι της Συρίας βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο. Θα ενδιαφερθεί κανείς στην Ελλάδα γι’ αυτούς, ή επειδή εμείς ηθικά, πολιτικά και κοινωνικά πνιγόμαστε καταργούμε πλήρως την εκ μέρους μας άσκηση εξωτερικής πολιτικής; Σημειώνουμε απλώς ότι το υφιστάμενο κενό στην υποστήριξη των Ελληνορθοδόξων της Συρίας προτίθεται να καλύψει η κυβέρνηση της Ρωσίας και το αρμονικά συνεργαζόμενο μαζί της Πατριαρχείο της Μόσχας, το οποίο επιδιώκει να αυξήσει την επιρροή του στον Ορθόδοξο χώρο.-

Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος, δημοσιογράφος