Η γενοκτονία των Μουσουλμάνων της Βοσνίας ήταν ένας μύθος

Η σύλληψη του κατηγορούμενου για εγκλήματα πολέμου Ratko Mladic, διοικητή των σερβικών δυνάμεων στη διάρκεια του εμφυλίου της Βοσνίας στις αρχές της δεκαετίας του `90, μας προσφέρει μια καλή ευκαιρία για να ξαναδούμε πιο ισορροπημένα όλα αυτά που έγιναν τότε. Ας ελπίσουμε πως η δημοσιογραφική κάλυψη της επερχόμενης δίκης του από τα ΜΜΕ, δεν θα είναι μια επανάληψη της απλοϊκής μυθολογίας σχετικά με τον τότε εμφύλιο, που ήταν τόσο ισχυρή, ώστε να δημιουργηθεί μια διεθνώς επικρατούσα ατμόσφαιρα μελοδράματος.
Βάσει της μυθολογίας αυτής, οι Σέρβοι ήταν οι υπεύθυνοι για τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, και για τη βία που ακολούθησε, ειδικά στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Οι Σέρβοι ήταν οι κακοί, ενώ οι Κροάτες και οι Βόσνιοι Μουσουλμάνοι ήταν τα αθώα θύματα της σερβικής κακίας.
Τα παραφουσκωμένα στατιστικά δεδομένα των απωλειών του πολέμου, έγιναν η βάση των κυβερνητικών δηλώσεων, και των ειδησεογραφικών καλύψεων της εποχής. Αποδείκνυαν μάλιστα τη «βαρβαρότητα» των Σέρβων. Ακόμη και σήμερα, πολλοί συνεχίζουν να μιλάνε για 250.000-300.000 νεκρούς, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν αθώοι άμαχοι Μουσουλμάνοι.
Οι εμπεριστατωμένες αναλύσεις όμως πολλών διαφορετικών ομάδων και οργανισμών, όπως είναι ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός, το BBC, και το Ινστιτούτο Ερευνών Ειρήνης της Στοκχόλμης, έχουν καταλήξει στο ότι ο συνολικός αριθμός των νεκρών ήταν κατά πολύ χαμηλότερος.
Το μεγαλύτερο πλήγμα στην αξιοπιστία του απολογισμού που αναφέρονταν, ήρθε τον Ιανουάριο του 2010, όταν ο εισαγγελέας του Διεθνούς Δικαστηρίου για τη πρώην Γιουγκοσλαβία (ο ίδιος που θα δικάσει τον Mladic) κατέληξε στο τελικό συμπέρασμα του αναφορικά με τους θανάτους του πολέμου της Βοσνίας. Σύμφωνα λοιπόν με το πόρισμα αυτό, ο συνολικός αριθμός των νεκρών ήταν 104.732, και μόνο το 40% ήταν άμαχοι. Στον αριθμό αυτό συμπεριλαμβάνονται Σέρβοι, Κροάτες, και Μουσουλμάνοι. Ο αριθμός αυτός δεν είναι ασυνήθιστος για μια σύρραξη που διήρκεσε τρία χρόνια.
Ήρθε λοιπόν η ώρα να απορρίψουμε τον μύθο ότι οι θάνατοι στο συγκεκριμένο εμφύλιο πόλεμο ήταν τόσοι ώστε να θεωρούνται γενοκτονία.
Ένας άλλος μύθος έχει να κάνει με την επικρατούσα άποψη ότι οι Σέρβοι ήταν οι υπεύθυνοι για τις περισσότερες θηριωδίες στις συγκρούσεις μεταξύ αυτών και των Μουσουλμάνων. Εκείνη την εποχή, δεν είχε δοθεί ιδιαίτερη σημασία στις βίαιες συγκρούσεις που διεξάγονταν μεταξύ Μουσουλμάνων και Κροατών στη Βοσνία. Κι όμως, ένα μεγάλο μέρος των θηριωδιών συνέβη εκεί. Μάλιστα, αυτές τις αδελφοκτόνες συγκρούσεις σημάδεψε και η καταστροφή της ιστορικής γέφυρας του Μόσταρ.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως ο Ratko Mladic είναι μια απεχθής προσωπικότητα, και πως είναι υπεύθυνος για πάρα πολλά κακά. Στη πραγματικότητα όμως, ο εμφύλιος σπαραγμός της Βοσνίας ήταν τέτοιος που ο Mladic κάθε άλλο παρά ο μοναδικός ήταν. Και ας μη ξεχνάμε πως ο τότε πόλεμος δεν ήταν ο μόνος, άσχετα αν οι πολιτικοί της Δύσης μαζί με τους ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εστίασαν εκεί το ενδιαφέρον και την οργή τους. Τα ίδια και χειρότερα γίνονταν κι αλλού, όπως για παράδειγμα στη Sierra Leone.
Αν είναι να διδαχθούμε κάτι από τον εμφύλιο πόλεμο της Βοσνίας, θα πρέπει να ξεφύγουμε επιτέλους από τους μύθους για μια δήθεν γενοκτονία, που χρησιμοποιήθηκαν από κάποιους για να δικαιολογηθεί η αμερικανική και η ΝΑΤΟϊκή στρατιωτική επέμβαση.
Η σύλληψη του Mladic μας δίνει την ευκαιρία για μια πιο νηφάλια εκτίμηση της ιστορίας.
S.A.-The National Interest