Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι δώδεκα συνιστώσες του

Της Μαριλης Mαργωμενου
Ο ΣΥΡΙΖΑ, δημιουργήθηκε τον Δεκέμβριο του 2003, θα μπορούσε να έχει ως μότο τη γνωστή ρήση του Μάο «αφήστε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν» και ίσως γι’ αυτό είναι αναπόφευκτο κάποιες φορές τα μέλη του να φτάνουν στο άλλο άκρο της μαοϊκής σκέψης: «Μεγάλη αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση». Βλέπετε, ο ΣΥΡΙΖΑ, που σήμερα αποτελείται από 12 συνιστώσες, δημιουργήθηκε με σκοπό να συνυπάρξουν όλοι οι σχηματισμοί της Αριστεράς: από τους τροτσκιστές και τα στελέχη που άφησαν το ΚΚΕ ώς τους μαοϊκούς και τους παλιούς του ΚΚΕ Εσωτερικού. Αν κάποιες φορές οι απόψεις αποκλίνουν, το ζητούμενο πάντα είναι να ισχύσει αυτό που είχε πει ο Μανώλης Γλέζος, ως εκπρόσωπος της ιδρυτικής συνιστώσας «Ενεργοί Πολίτες»: «Ας κρατήσει καθένας την αυτοτέλειά του και αυτονομία του, αλλά ας έχουμε ενότητα στη δράση. Χωρίς αποκλεισμούς και ηγεμονίες».
Σ’ αυτό το πλαίσιο, άλλωστε, μπήκε ως συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ και το ΔΗΚΚΙ, που ίδρυσε ο Δ. Τσοβόλας το 1995, αφού πρώτα ο πρώην υπουργός Οικονομικών το εγκατέλειψε και τα εναπομείναντα στελέχη το μετονόμασαν σε «ΔΗΚΚΙ - Σοσιαλιστική Αριστερά». Σήμερα, πλέον, τα στελέχη του ανεβάζουν στο δίκτυο άρθρα με θέμα «Ο δωδεκάλογος της Αντίστασης», «Το νέο ΕΑΜ» και «Δεν είναι κρίση, είναι γερμανική εισβολή». Μάλιστα, την Κυριακή που μας πέρασε, είχαν τη χαρά να δουν μία δική τους, την Ευγενία Βαμβακά, να βγαίνει βουλευτής στον Πειραιά! Πράγμα για το οποίο δικαιούνται να ζηλεύουν άλλες συνιστώσες, όπως η ιδρυτική συνιστώσα ΑΚΟΑ.
Η Ανανεωτική Κομμουνιστική και Οικολογική Αριστερά, που στην ιστοσελίδα της έχει τον σκύλο Λουκάνικο ως πρώτη εικόνα, αντλεί τις καταβολές της από το ΚΚΕ Εσωτερικού, ενώ κάποια από τα μέλη της είναι παλιοί Ρηγάδες ή ανένταχτοι αριστεροί που κατατάσσονται στην κατηγορία των «ευρωκομμουνιστών». Επί μακρόν, τους εκπροσώπησε στη Βουλή ο Γιάννης Μπανιάς, ως εμβληματική μορφή της Αριστεράς. Αλλά φυσικά, πολλές ακόμη συνιστώσες θεωρούσαν τον αείμνηστο Μπανιά εκφραστή τους. Οπως οι «Οικοσοσιαλιστές Ελλάδας», που έχουν στην ιστοσελίδα τους τη φωτογραφία του με υπότιτλο «Ζει στις καρδιές μας». Το 2008, οι Οικοσοσιαλιστές με την ομάδα «Κόκκινο» και το «Ξεκίνημα» αποτελούσαν μία συνιστώσα, γνωστή ως «2ο κύμα». Μέσω αυτής, οι Οικοσοσιαλιστές εστίαζαν σε οικολογικά και πολιτικά θέματα, ενώ το «Κόκκινο» επικεντρώθηκε κυρίως στα ζητήματα των μεταναστών και στην ενίσχυση των αριστερών κινημάτων. Το «Ξεκίνημα», όμως, που απαιτούσε τη διάλυση του ΔΝΤ και της Διεθνούς Τράπεζας και χαρακτήριζε «νερόβραστες και ασαφείς» τις θέσεις του Συνασπισμού τελικά αποχώρησε κι έτσι το «2ο κύμα» διαλύθηκε.
Ο Συνασπισμός, φυσικά, συνέχισε να αποτελεί τη βασική συνιστώσα που αιμοδοτεί τον ΣΥΡΙΖΑ. Κι αυτό ισχύει ακόμη και μετά τη διάσπαση της «ανανεωτικής πτέρυγας», που οδήγησε στη δημιουργία της ΔΗΜΑΡ του Φ. Κουβέλη.
Για την οποία διάσπαση καθόλου δεν στενοχωρήθηκαν τα μέλη της συνιστώσας ΚΟΕ (Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας), που έχουν τις πολιτικές τους καταβολές στην προδικτατορική εξωκοινοβουλευτική Αριστερά και παραδοσιακά είχαν τριβές με το ανανεωτικό κομμάτι του Συνασπισμού. Πρόκειται για μια εξαιρετικά δραστήρια συνιστώσα, στην οποία εντάσσεται και ο Ρούντι Ρινάλντι και η οποία επιθυμεί «να μη γίνει η χώρα αποικία και ο λαός δούλος». Βέβαια, στον Συνασπισμό οι δικές της απόψεις δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς, καθώς παλαιότερα η ΚΟΕ τον χαρακτήριζε «προϊόν εγχειρημάτων της γκορμπατσοφικής περιόδου»!
Αλλά πάλι, οι τριβές δεν είναι σπάνιες ανάμεσα στις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ. Σκεφτείτε πως μια άλλη συνιστώσα, η Διεθνιστική Εργατική Αριστερά (ΔΕΑ), μιλάει στα μέλη της με τα λόγια του Μαρξ, του Γκράμσι και του Τρότσκι, για «μια νέα κοινωνία», αλλά στο Ιντερνετ εκτοξεύει και πύρινες ατάκες του τύπου «να μην αφήσουμε σε χλωρό κλαρί τους Νεοναζί»! Η ΔΕΑ απορρίπτει κάθε πιθανότητα συνεργασίας με τον «λαγό του αστικού πολιτισμού» Πάνο Καμμένο και ζητάει κλιμάκωση των μαζικών αγώνων σε συνεργασία με το ΚΚΕ ή και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ή, στη χειρότερη περίπτωση, σε συνεργασία με τη συνιστώσα ΚΕΔΑ (Κίνηση για την Ενότητα Δράσης της Αριστεράς) που προήλθε από το ΚΚΕ. Εκεί έχουν συσπειρωθεί τα στελέχη που ήρθαν κατευθείαν από τον Περισσό, τότε που ο Μήτσος Κωστόπουλος άφησε πίσω του το «Σπίτι του Λαού». Κι αν ο κ. Κωστόπουλος εγκατέλειψε το εγχείρημα νωρίς, ο Γιάννης Θεωνάς το συνέχισε και η ΚΕΔΑ επιμένει στην ανάγκη συνεννόησης όλων των αριστερών δυνάμεων. Ακόμα κι αν άλλες συνιστώσες, σαν τη ΡΟΖΑ, που ανήκει σαφώς στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, ζητούν να έχει το ίδιο βάρος ο λόγος των ανένταχτων αριστερών με τον λόγο εκείνων που ήδη εντάσσονται στον ΣΥΡΙΖΑ είτε ως συνιστώσες είτε ως άτομα είτε ως τμήματα μιας διασπασμένης συνιστώσας, όπως συνέβη με τους Ριζοσπάστες (που προέκυψαν όταν διασπάστηκαν οι Ενεργοί Πολίτες), και την Αντικαπιταλιστική Κοινωνική Ομάδα (που αποσπάστηκε από τη συνιστώσα «Κόκκινο»).
Αν όλα αυτά σας κάνουν να αναρωτιέστε πώς θα βρει σημείο συνεννόησης με τις 12 συνιστώσες ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει σ’ αυτές να προσθέσετε και τους αντιμνημονιακούς του ΠΑΣΟΚ (όπως η Σοφία Σακοράφα), τους διαφόρους ανεξάρτητους συνεργαζόμενους, τις προσωπικότητες που μετείχαν στα ψηφοδέλτια (όπως ο συγγραφέας Π. Τατσόπουλος) και εκείνους που πρόσκεινται στο Μέτωπο του Αλ. Αλαβάνου. Υπ’ αυτήν την έννοια, το να συνεννοηθεί ο Αλ. Τσίπρας με τη ΔΗΜΑΡ, το ΠΑΣΟΚ ή το ΚΚΕ είναι μάλλον το μικρότερο από τα προβλήματά του...