Τούρκος στρατηγός: «Στην Κύπρο κάψαμε τζαμιά για προβοκάτσια»

Ιστορική ομολογία για τα γεγονότα της περιόδου 1950-1970

<br />

Ο Τούρκος στρατηγός εν αποστρατεία Σαμπρί Γιρμιμπέσογλου

Του Νίκου Στέλγια
Μια μικρή στιγμή αμηχανίας ήταν αρκετή για να έρθει στην επιφάνεια μια έκφανση της σύγχρονης τουρκικής ιστορίας η οποία μέχρι σήμερα αποσιωπήθηκε συστηματικά από την Άγκυρα. Ο Τούρκος στρατηγός εν αποστρατεία Σαμπρί Γιρμιμπέσογλου, πρώην γενικός γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και αρχηγός της Ειδικής Υπηρεσίας Πολέμου του στρατού, κατά την διάρκεια συνέντευξής του στο τουρκικό ειδησεογραφικό δίκτυο «Habertürk», σε μια στιγμή αμηχανίας, παραδέχθηκε ότι η υπηρεσία του φέρει την ευθύνη για την ανατίναξη και καταστροφή πολλών τεμενών στην Κύπρο κατά την θλιβερή περίοδο 1950-1970.
«Με σκοπό να ενισχύσουμε την αντίσταση του τουρκοκυπριακού λαού προβήκαμε σε δολιοφθορές. Π.χ. κάψαμε τεμένη. Στην Κύπρο αυτό ήταν δικό μας έργο. Εμείς κάψαμε τα τεμένη», αυτά δήλωσε χαρακτηριστικά ο στρατηγός Γιρμιμπέσογλου.
Ο Τούρκος στρατηγός επεξήγησε και την λογική πάνω στην οποία βασίστηκε η δράση της Επιτροπής Μελέτης Στρατιωτικής Κινητοποίησης η οποία ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας ’50 και αντικαταστάθηκε από την Ειδική Υπηρεσία Πολέμου το 1971. Σύμφωνα με τον στρατηγό, η συγκεκριμένη επιτροπή, η οποία προέβη στις δολιοφθορές στην Κύπρο και οργάνωσε το πογκρόμ κατά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης το 1955, στήριξε τη δράση της στην εξής στρατηγική: «Με σκοπό να κινητοποιηθεί ο λαός, η επιτροπή προχώρησε σε δολιοφθορές και στη συνέχεια επέρριψε τις ευθύνες στην ελληνοκυπριακή πλευρά. Αυτός ήταν ο κανόνας διεξαγωγής των ειδικών επιχειρήσεων. Στην Κύπρο κάψαμε τεμένη».
Ο στρατηγός Γιρμιμπέσογλου εξήγησε ότι η Επιτροπή Μελέτης Στρατιωτικής Κινητοποίησης ιδρύθηκε το 1953 στην Άγκυρα από τρεις αξιωματικούς του τουρκικού στρατού και ότι τροφοδότησε την τουρκοκυπριακή οργάνωση Volkan και στη συνέχεια την TMT με όπλα. Σύμφωνα με τον ίδιο, στόχος της επιτροπής ήταν η ένοπλη αντιμετώπιση της ΕΟΚΑ.

Σχέδιο δολοφονίας του Οζάλ
Ο στρατηγός Γιρμιμπέσογλου προέβη στις παραπάνω δηλώσεις λίγα εικοσιτετράωρα μετά τις δηλώσεις του υιού του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Τουργκούτ Οζάλ. Στις δηλώσεις του, ο Αχμέτ Οζάλ ισχυρίστηκε ότι η Ειδική Υπηρεσία Πολέμου είχε καταστρώσει σχέδια δολοφονίας του πατέρα του.
Στις δηλώσεις του στο «Habertürk», ο στρατηγός Γιρμιμπέσογλου αρνήθηκε την ανάμειξή του στα σχέδια δολοφονίας του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας.
Η τουρκική δικαιοσύνη έχει αρχίσει να ερευνά τους ισχυρισμούς περί σχεδίων δολοφονίας του Τουργκούτ Οζάλ.

Σιωπή γεμάτη νόημα στην τουρκοκυπριακή πλευρά
Ποια υπήρξε η αντίδραση της τουρκοκυπριακής πλευράς στις ιστορικές δηλώσεις του στρατηγού Γιρμιμπέσογλου; Σε επαφές της με την άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής, η www.kathimerini.com.cy διαπίστωσε ότι στην τουρκοκυπριακή κοινότητα επικρατεί σιωπή γεμάτη νόημα.
Μια μικρή μερίδα της τουρκοκυπριακής κοινότητας επιθυμεί τη διεξοδική έρευνα για τη συμμετοχή τουρκικών και τουρκοκυπριακών παραγόντων στα εγκλήματα της περιόδου 1950-1970. Σε αντίθεση με αυτή τη μερίδα, η πλειοψηφία των προοδευτικών στοιχείων δεν επιθυμεί μετωπική σύγκρουση με τους εθνικιστικούς παράγοντες και προτιμά να σιωπήσει. Από την πλευρά τους, οι εθνικιστικοί παράγοντες εκφράζουν τον εκνευρισμό τους για τις δηλώσεις του στρατηγού Γιρμιμπέσογλου. Σύμφωνα με τους ίδιους, οι συγκεκριμένες δηλώσεις είναι «κρατικά μυστικά» της Τουρκίας και δεν θα έπρεπε να έρθουν στο προσκήνιο. Οι ίδιοι θεωρούν υπεύθυνες για τις συγκεκριμένες δηλώσεις τις τουρκικές κρατικές αρχές οι οποίες τις επέτρεψαν. Από την άλλη, οι ίδιοι επισημαίνουν ότι το έργο της Επιτροπής Μελέτης Στρατιωτικής Κινητοποίησης και της ΤΜΤ νομιμοποιείται στο όνομα των «εθνικών συμφερόντων» των Τουρκοκυπρίων και της Τουρκίας.
www.kathimerini.com.cy